Aşure Nedir?
Aşure, sadece bir tatlı değil; bereketin, paylaşmanın ve birlikteliğin sembolü olan geleneksel bir lezzettir. Türk mutfağının en köklü tariflerinden biri olan aşure, özellikle Muharrem ayının onuncu günü yapılan ve komşularla paylaşılmasıyla bilinen özel bir tatlıdır. Arapça’da “onuncu” anlamına gelen “aşura” kelimesinden türemiştir.
Aşurenin Tarihi ve Anlamı
İslam inancına göre, Nuh Peygamber’in tufandan sonra gemide kalan son malzemelerle yaptığı yiyecek olduğuna inanılır. Bu nedenle farklı bakliyat, tahıl ve meyvelerin bir araya gelerek oluşturduğu aşure, hem manevi bir anlam taşır hem de besin değeri yüksek bir tatlıdır. Anadolu’da yüz yıllardır süregelen bu gelenek, her evde farklı tariflerle yaşatılır.
Aşure Neden Özeldir?
Aşure, içeriğindeki zengin malzeme çeşitliliği sayesinde farklı damak tatlarına hitap eder. Buğdaydan kuru meyvelere, bakliyattan baharatlara kadar pek çok besini bir araya getiren aşure, hem doyurucu hem de besleyici özelliğiyle öne çıkar. Aynı zamanda vegan ve vejetaryen beslenmeye de uygundur. İçeriğinde süt, yumurta veya hayvansal gıda yer almadığı için herkes rahatlıkla tüketebilir.
Aşure Yapmanın Püf Noktaları
Aşure yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, malzemelerin ayrı ayrı haşlanarak pişirilmesidir. Buğdayın iyice yumuşaması, nohut ve fasulyenin diri kalmaması önemlidir. Kuru meyvelerin aşurenin rengini karartmaması için önceden suda bekletilmesi veya ayrı haşlanması önerilir. Şeker ise pişirme işleminin sonlarına doğru eklenmeli, aksi halde bakliyatlar sertleşebilir.
Tarifte kullanılan portakal kabuğu rendesi, karanfil suyu veya gül suyu gibi malzemeler, yörelere göre farklılık gösterse de aşureye hoş bir aroma katar. Üzeri ise genellikle nar taneleri, ceviz, fındık, tarçın ve kuş üzümüyle süslenir.
Aşure Paylaşmaktır
Aşure, yapıldığı evde tüketilmekten çok, eşe-dosta dağıtılmasıyla bilinir. Kazanlarda pişirilen aşureler komşulara küçük kaselerle ikram edilir. Bu da toplumsal dayanışma ve hoşgörüyü artıran, kültürümüzde yer etmiş önemli bir gelenektir.
Nefis Aşure Tarifi
Nefis Aşure Malzemeleri
2 su bardağı aşurelik buğday
2 su bardağı haşlanmış nohut
2 su bardağı haşlanmış fasulye
2 yemek kaşığı pirinç
150 gram kuru kayısı
150 gram kuru incir
150 gram kuru üzüm
1 su bardağından biraz az fındık
2 litre su (buğdayları pişirmek için)
4 litre sıcak su (su azaldıkça eklemek için)
1 tatlı kaşığı karanfil
1 çay bardağı su (karanfili kaynatmak için)
1,5 su bardağı sıcak süt
3 su bardağı toz şeker
Tuz
Karabiber
Nefis Aşure Nasıl Yapılır?
İlk olarak nohut ve fasulyeyi ayrı ayrı haşlıyoruz.
Buğdayı yıkayıp, tencereye alıyoruz ve üzerine kaynar su ekleyip, 10 dk. kaynatıyoruz. Çıkan sarı suyu süzüyoruz. Aynı işlemi bir kez daha yapıp suyunu süzüyoruz.
Daha sonra üzerine 2 litre kadar su ekleyip, 50 dk. kadar buğdayı kaynatıyoruz. Suyu azalan buğdaylarımıza biraz daha sıcak su eklemeyi ihmal etmiyoruz.
Kuru kayısı ve kuru inciri küçük küçük doğruyoruz ve doğradığımız bu meyveleri ve kuru üzümü geniş bir kaseye alarak üzerine sıcak su ekleyip bekletiyoruz.
Yaklaşık 50 dakika kadar kaynattığımız ve yumuşayan buğdayımıza yıkanmış pirinç, pişmiş nohut, haşlanmış fasulye, küçük doğranmış kayısı, incir ve kuru üzümünde suyunu süzerek ekliyoruz ve 15 dk. kadar kaynatıyoruz.
Küçük bir cezve içerisine karanfil alıyoruz ve suyu da ekleyerek 10 dakika kadar kaynamaya bırakıyoruz.
Suyu azalan buğdaylarımızın üzerine sıcak su ilave ediyoruz ve süzgeçten geçirdiğimiz karanfil suyu, fındık, sıcak süt, şeker, isteğe bağlı tuz, karabiber ekleyerek karıştırıyoruz ve yaklaşık 15-20 dk daha kaynatıyoruz.
Hazırladığımız aşuremizi tek tek cam kaselere paylaştırıyoruz. Aşure kaselerde soğumaya başlayınca, üzerini fındık, ceviz, fıstık, kuş üzümü, kuru üzüm ve nar taneleri ile süsleyebilirsiniz.
Afiyet olsun.
